12. Terugkijken op mijn halfjaar Aruba

Bon dia,

Blog nummer 12 en tevens de laatste Aruba blog. Waarin ik terugblik op mijn halfjaar op Aruba en ik mijn totaal ervaring met jullie deel. Voor de laatste keer, veel leesplezier!

Wat jaren geleden begon als een droom, een idee, een wens heb ik eind maart 2019 verwezenlijkt: naar een van de Caribische eilanden. In beginsel zag ik mezelf al liggen op een spierwit strand met een knalblauwe zee op Curaçao tijdens een weekje vakantie of iets dergelijks. Het werd een halfjaar wonen en werken op Aruba met zo’n zelfde strand en zee… 

Ik kan terugkijken op een mooi, bijzonder en leerzaam halfjaar op dit mooie eiland. 28 maart vertrok ik naar Aruba. ’s Avonds kwam ik na een lange vlucht in het donker aan. Op naar het appartement! Na een rustig weekend begon ik 1 april als verpleegkundige op de verblijf afdeling van F.S.M.A. Respaldo. Nieuwe woonplaats, nieuw werk, nieuw klimaat: alles nieuw!

De eerste weken werken was alles nog een beetje nieuw en onwennig. Hoe gaat alles, waar liggen spullen, hoe heet iedereen en wat wordt er van mij verwacht. Ik heb het zoveel mogelijk over me heen laten komen en ik heb geprobeerd mee te gaan in de flow van de afdeling en mij aan te passen aan hier. Vaak genoeg heb ik op mijn tong gebeten om ergens iets van te zeggen of aan te geven dat het anders/beter kan of dat het anders gaat dan dat ik gewend ben vanuit Nederland. En vaak genoeg heb ik mij verbaasd over de gang van zaken en de manier van werken. Vanuit het detacheringsbureau was ik hier al op voorbereid, dus het was niet geheel een verrassing.  

Collega’s en cliënten waren in het begin een beetje terughoudend. Wat ik begrijpelijk vond, omdat ze regelmatig nieuwe collega’s of stagiaires over de vloer krijgen. We moesten allemaal een beetje aan elkaar wennen en dat was prima. Daarnaast was de taal nog een dingetje. Op Aruba worden (minstens) vier talen gesproken: Nederlands, Papiamento, Spaans en Engels. Nederlands is de taal waarin de kinderen op school les krijgen (schrijven en spreken), Papiamento is de taal die mensen veelal thuis spreken- en schrijven en Spaans en Engels zijn vakken op school en een deel van de bevolking spreekt dit. Een mengelmoesje dus. Op het werk spreken de collega’s en cliënten onderling veelal Papiamento terwijl de overdracht en rapportage in het Nederlands is. Iedereen kan wel Nederlands verstaan en meestal ook terug praten (de collega’s sowieso, cliënten hebben soms iets meer moeite om zich in het Nederlands te uiten). En anders zijn er nog handen en voeten om elkaar te begrijpen. Vooral in het begin moest ik wennen aan deze taalbarrière, maar al gauw nam ik het voor lief. Ik hield in gedachten dat wanneer collega’s iets wilden zeggen wat voor mij ook van belang was dat ze het dan in het Nederlands zouden zeggen.  

Met een aantal dingen ben ik echt terug in de tijd gegaan. Zo zijn hier nog papieren dossiers waarin alle informatie en rapportage van de cliënten staat. En dat betekent schrijven in plaats van typen. En dat is soms een beetje onoverzichtelijk of onduidelijk. Maar goed, het werkt hier blijkbaar dus niet te lang over nadenken. Er is hier geen mooi Baxter systeem waarin vanuit de apotheek de medicatie per tijdstip in zakjes zit, maar de medicatie wordt door de nachtdienst uitgezet. En de medicatiekast staat gewoon de hele dag open in plaats van dat hij op slot zit. Uh ja, oke… En ook hiervoor geldt, het werkt en niet te lang over nadenken. En zo zijn er nog wel 100 dingen waarover ik mij heb verbaasd of verwonderd. Vaak laat ik het bij deze verbazing en doe ik wat er van mij gevraagd wordt. Al gauw heb ik gemerkt dat men hier niet erg van de ‘’alleswetende en beter wetende Hollander’’ houdt. En dat begrijp ik, echt. Er komen regelmatig nieuwe tijdelijke collega’s die allemaal hun eigen ideeën en meningen hebben over de gang van zaken. En als die allemaal moeten worden verwezenlijkt, ontstaat er denk ik chaos in plaats van verbetering. Dus: meegaan in de flow en werkwijze van hier en aanpassen. Belangrijkste les die ik op het werk heb geleerd. Nauurlijk kun je aangeven dat iets op een andere manier kan, maar het is dan maar net op welke manier je dit aangeeft. Het is de toon die de muziek maakt.  

Langzaam maar zeker groeiden de collega’s en ik naar elkaar toe. En al helemaal toen ik de enige Nederlander was tussen mijn Arubaanse collega’s (eerder waren we met drie Nederlanders en éen Belg). Collega’s werden persoonlijker en spraken heel voorzichtig hun waardering over mij uit. En de cliënten. Oh, wat ga ik die missen. Allemaal zo verschillend en uniek. Ieder met zijn of haar eigen verhaal en plekje op de afdeling. De een zoekt mij regelmatig op voor een praatje, zwaait uitbundig en begroet me wanneer ik er ben, de ander is meer terug getrokken en gaat zijn eigen gang. Een van de grootste complimenten die ik heb gekregen is: ‘’zuster, jij bent lief en streng’’. Thanks. Dat is hoe ik verpleegkundige wil zijn. Liefdevol, warm, aardig, behulpzaam maar ook duidelijk en rechtvaardig. Lief en streng is dan een mooie samenvatting denk ik. En ik krijg er ook veel voor terug, door ‘’lief en streng’’ te zijn. Ik voel waardering van een aantal cliënten door mijn werkhouding. 

Deze (werk)ervaring neemt niemand mij meer af, dat is een ding wat zeker is. Ik heb hier heel veel geleerd, over het vak verpleegkundige en over mijzelf. Ik kijk er met een positief en tevreden gevoel op terug. En ik hoop dat ik hier en daar een verschil heb kunnen maken en dat ze mij herinneren als een fijne collega en verpleegkundige. Dat ik goede zorg heb verleend. Ik heb ook veel mooie, bijzondere, ontroerende en af en toe verdrietige momenten meegemaakt. Gelachen met collega’s en cliënten. Gedanst. Gek gedaan. Grapjes gemaakt. Wat was het een bijzonder halfjaar op werkgebied. Op naar mijn volgende baan als verpleegkundige in de psychiatrie!

Verder over cultuur en ook over mentaliteit. Want die verschillen toch een beetje. In april en mei heb ik vier inburgeringslessen gevolgd welke werden gegeven door een Nederlandse vrouw die al ruim 50 jaar op Aruba woont. Tijdens deze lessen heb ik veel geleerd over Aruba. En vielen dingen ook meer op hun plaats, waarom dingen gaan zoals ze gaan. 

Het tempo, bijna alles gaat hier pocopoco. In de rij bij de kassa? Joh, doe maar rustig. Je komt vanzelf aan de beurt en je krijgt je boodschappen vanzelf in de tas. Zelfscan kassa’s, snel of efficiënt werken kennen ze hier niet. En het werkt, dus waarom zou het anders moeten gaan. In de Chinese supermarkt zitten de caissières zelfs regelmatig te bellen of films te kijken. Sowieso zijn die winkels een belevenis op zich. Zoveel rommel en plastic troep. Een Action keer 10 en dan ook nog met boodschappen. 

Ik moest voor de medische keuring een röntgenfoto van mijn borstkas laten maken in het ziekenhuis. Ga er op tijd naartoe, werd mij gezegd, anders moet je lang wachten. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt gold. Je kunt zo uren zitten wachten op een simpele foto.  Een afspraak om 10 uur? Joh, half 11 is ook goed. Door deze, ik noem het maar, relaxte houding en mentaliteit voel ik me na een halfjaar hier te zijn geweest ook onthaast. Probeer me minder druk te maken en me aan te passen aan het klimaat hier. Ik hoop dit gevoel zo lang mogelijk vast te houden terug in Nederland.

Wegwerkers en bouwvakkers. Zijn vaak met velen en overal en nergens tegelijk bezig. Voor mijn gevoel zit er geen structuur in, maar dat kan aan mij liggen. En van deze mannen begrijp ik dat ze pocopoco doen. Echt, respect hoor. Dagelijks in de volle zon met hoge temperaturen zwaar werk verrichten, ik doe het ze niet na. Klaag al als ik in de zon lig te chillen en het warm heb.  

Communicatie. Oh, echt, wat zou ik graag het hele eiland een cursus communicatie willen adviseren. Van wegwerkzaamheden tot de HR afdeling van het ziekenhuis, van werkafspraken tot reageren op een email. Het is- en blijft lastig. En ik blijf me erover verbazen waar en wanneer dit een ingewikkeld ding is. Er wordt veel onderling afgesproken, er wordt vanuit gegaan dat iets vanzelfsprekend is, geen bericht is vaak goed bericht, er worden geen concrete afspraken gemaakt of niet iedereen is op de hoogte van de afspraken. Ook communicatie onderling gaat iets anders dan ik gewend ben. Heb je feedback voor een ander, dan wordt dit niet uitgesproken maar dan houdt de persoon in kwestie dit voor zichzelf en stapelt de feedback/irritatie op totdat de bom barst en er gelijk 10 oude koeien uit de sloot gehaald. Veel communicatie gaat indirect en niet gelijk gericht naar de persoon waarover het gaat. Mensen kunnen dan keihard naar elkaar toe zijn. En in rap Papiamento klinkt dat indrukwekkend hoor. Vooral in het begin moest ik hier erg aan wennen en vroeg ik telkens om uitleg of bevestiging. Een duidelijk cultuurverschil dus, maar wat ik al eerder benoemde: het werkt hier dus dat is prima.

De levensverhalen van mensen hier. En dan voornamelijk die van vrouwen (misschien dat die mij meer raken omdat ik d’r zelf ook een ben). Jong moeder worden en je kind(eren) zonder vader opvoeden. Vaak met hulp van oma/tante/buurvrouw. En ernaast nog werken om jezelf en kind te onderhouden. Het alleen moeten rooien op jonge leeftijd. Naast deze verhalen en levens lijkt mijn leventje alleen zo eenvoudig, waar maak ik me druk om. Ook de verhalen en achtergrond van de cliënten raken me. Soms zo verdrietig of schrijnend. Niet klagen maar dragen is wat hier veel voorkomt. Het is hier zo ‘’gewoon’’, maar voor mij niet. Indrukwekkend. 

Het grote verschil tussen het toerisme en de vaak arme lokale bevolking. Langs het prachtige strand in Palm Beach waan je je in een paradijs waar niks te gek is. Enorme hotelcomplexen, de een nog luxer dan de ander. Allerlei activiteiten ondernemen of juist luieren op het strand met een cocktail in je hand. Echt prachtig hoor, en ook een grote inkomstenbron voor Aruba. Maar rijd eens het binnenland in, dan zie je ook armoede, vervuiling, rommelige huizen en tuinen, slechte wegen, straat honden- en katten. De andere kant van Aruba, welke de meeste toeristen niet zien denk ik. Dat geeft mij soms een dubbel gevoel. Omdat ik weet hoe hard Arubanen moeten werken voor een vaak laag inkomen, terwijl (rijke) toeristen vakantie vieren. En die toeristen die het eiland soms gebruiken alsof er nog 10 van zijn. Vervuilen van het strand, met quads de zee in rijden, personeel slecht behandelen en bergen plastic gebruiken. Vergeten dat er echt mensen wonen op dit mooie eiland. Hoe hard deze mensen werken om het de toerist naar de zin te maken. 

En dan nu weer iets meer vrolijkheid, afwisseling is de kunst hè? Zo ondertussen heb ik al heel wat van het eiland gezien. Van noord tot zuid, van west tot oost, overal zijn mooie en bijzondere plekken om te bezoeken en bekijken. En voor ieder wat wils. Van parelwitte stranden met palmbomen en een blauwe zee tot de ruige onherbergzame oostkust, van de vuurtoren tot rotsformaties, van een idyllisch kerkje tot Oranjestad en van de ezel opvang tot een struisvogel boerderij. Het is zo divers. Al snel had ik mijn favoriete plekjes gevonden. Bijvoorbeeld Boca Catalina, een klein en rustig strandje in het noorden. Ontelbare middagen heb ik daar gezeten in m’n strandstoel. Koeltas met drinken en eten mee, m’n e-reader mee, zonnebril en pet op en chillen maar. Tussendoor een verkoelende duik en heerlijk turen over de zee.  

Ik heb al zóveel foto’s gemaakt met zowel mijn telefoon als camera. En ik ben druk bezig met mijn Aruba-fotoboek, zodat ik straks herinneringen kan ophalen en de foto’s kan bekijken.  

En dan het weer. Alleen een lange broek aan als ik moet werken, vaker slippers aan dan schoenen, regelmatig met de zonnebrand in de weer en wekelijks (of vaker) de bikini aan, zo fijn. Ik heb het alleen koud als de airco op het werk weer eens te koel staat afgesteld en zelfs ’s avonds blijft het zo’n 28 graden. Altijd een fijne bries wind. Over het algemeen vind ik het prima, maar af en toe, als het zweet uit al m’n poriën komt, verlang ik naar de Nederlandse herfst of winter. Wie had dat gedacht! Maar naar het strand gaan, bij het zwembad liggen en veel buiten zijn vind ik zo chill hier. En ondertussen aan m’n bruine kleurtje werken natuurlijk. 

Terugkijkend op dit afgelopen halfjaar ben ik voornamelijk trots en blij dat ik het avontuur in maart ben aangegaan en mijn droom heb verwezenlijkt. Het was een halfjaar met ups en met downs. Mooie momenten en belevenissen en ook momenten waarop ik me rot voelde en het moeilijk had. Een mens is niet gemaakt om continu blij en gelukkig te zijn. Zonder dalen geen pieken! Ik voelde de laatste weken aan alles dat ik graag weer naar huis wilde. Geen heimwee hoor, maar ik ben wel klaar voor de volgende stap en had ontzettend veel zin om iedereen weer te zien en weer in mien stadde Groningen- en mijn huisje daar te zijn. Weer lekkere dikke truien dragen, fietsen, meer sporten, door de stad wandelen zonder te smelten en meer van dat soort dingen. Een nieuwe baan hebben en mij verder ontwikkelen als verpleegkundige. 

Deze ervaring zal me voor altijd bijblijven. En hé, wie kan nou zeggen dat zijn of haar eerste echte-grote-mensen-baan op Aruba was? Ik heb het maar mooi gedaan en heb er absoluut geen spijt van. Zoveel geleerd en zoveel ervaren. Zo dankbaar dat ik dit kon- en mocht doen. Dat ik de kans heb gekregen dit te doen en te realiseren. Kan wel janken! Van geluk en van trots! Te oro, dushi Aruba.